Archiwum

„Dlaczego klasycy” Zbigniewa Herberta to swoiste credo artysty. W tekście tym wyjaśnia, dlaczego klasycyzm, kultura antyku jest mu tak bliska, dlaczego uczynił ją dla siebie duchową ojczyzną. Program poetycki i jednocześnie ideowy Herberta powstał częściowo jako reakcja na odcięcie Polski od jej źródeł, a stało się to na skutek konferencji w Jałcie. Decyzją pierwszych władców chrzest przyjęto z Rzymu, a nie Konstantynopola. Za tym poszły wieki współistnienia z Zachodem, europejską kulturą intelektu, prawa, wolności jednostki, duchowego dziedzictwa. Na przekór wyrokom historii Herbert stale nam w czasach PRL-u o tym przypominał.
Czytaj dalej

Tematem utworu jest wspólnota losów kilku pokoleń, bezbronność człowieka wobec upływającego czasu, tragizm losu zarówno obrońcy ojczyzny, żołnierza, jak i bliskiej mu kobiety, żony, kochanki, matki.
Czytaj dalej

„Opowieść wigilijna” to utwór będący dowodem na to, że literatura jest przebogatym zbiorem idei, pomysłów, genialnych intuicyjnych spostrzeżeń, z których niejeden bystrzak po latach stworzyć może odrębną gałąź wiedzy lub świetnie prosperujący biznes. Czym jest bowiem „Opowieść wigilijna”, oprócz tego, że dziewiętnastowieczną powieścią? Opisem psychoterapii. Szybko, tanio i skutecznie. Zwłaszcza „tanio” dla pana Scrooge’a liczyło się bardzo.
Czytaj dalej

 BĘBEN POSTAWIŁEM NA JEDNYM Z TOMÓW DRUGOOBIEGOWEGO WYDANIA HISTORII ZSRR "UTOPIA U WŁADZY", NIEPRZYPADKOWO

Droga młodzieży, wyobraźcie sobie, że cenzura sprzyjać może rozwojowi literatury. Naprawdę. Jej istnienie wymusza bowiem rozwój sekretnego kodu, swego rodzaju szyfru, który umożliwia porozumiewanie się pomimo cenzorskich nożyc czyhających na każde słowo krytyki systemu. A gdyby nawet podejrzliwy pracownik Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk coś wywęszył, to w tym konkretnie przypadku można było przekonywać go, że tekst dotyczy faszystowskich dyktatur. Skąd wiemy, że nie tylko? Zapraszam na lekcję.
Czytaj dalej

Gatunek ten wywodzi się z Biblii. Jezus w swoim nauczaniu posługiwał się przypowieściami: o siewcy, o synu marnotrawnym, o miłosiernym Samarytaninie. Forma ta obecna jest w dwudziestowiecznej powieści. „Proces” Franza Kafki i „Dżumę” Alberta Camusa określa się mianem powieści parabolicznych.
Czytaj dalej

Zrozumienie III część Dziadów nieodmiennie od lat sprawia uczniom wiele trudności. Krokiem do ułożenia sobie wiedzy o dramacie będzie na pewno wnikliwe przyjrzenie się głównemu bohaterowi. Oczywiście, to ta sama postać, która jako Gustaw, upiór, widmo pojawiła się w części II i IV. W tym wpisie nie będziemy analizować treści IV części choćby dlatego, że niektórzy poloniści omawiają ją z młodzieżą, a inni nie robią tego. Sięgniemy do wcześniejszych utworów dzielących wspólną nazwę tylko po to, by pobrać nieodzowne informacje.
Czytaj dalej

Wydaje mi się, że Dziady II i Dziady III powinny być omawiane w odniesieniu do czasów, w jakich powstały i nie mam na myśli teraz konkretnych wydarzeń z początku lat dwudziestych XIX wieku, represji skierowanych przeciwko intelektualnym i kulturalnym elitom polskim na Wileńszczyźnie. Dziady, podobnie jak cały romantyzm, należałoby zestawić także z popularnością literatury fantasy w drugiej połowie XX wieku i na początku XXI.
Czytaj dalej