Categories for Uncategorized

„Kamienie na szaniec” to nie dla każdego lektura jakich wiele. To po części wyjście na cmentarz, rozmowa z duchami, powód, by tysięczny i tysięczny raz zapytać, czy nie można było inaczej, czy nie było sposobu, by uniknąć hekatomby, koszmarnej rzezi polskich elit, polskiego żołnierza, młodzieży, mieszkańców miast, wsi, całego kraju. Autor pokazał bohaterów, ale przecież jakby zwykłych chłopaków z podwórka, ze szkoły, z obozów harcerskich, przedstawił całe mikrośrodowiska, z których wyrośli i które współtworzyli. Dlatego taka to przejmująca opowieść.  
Czytaj dalej

„Do gór i lasów” oraz „Przedśpiew” to utwory refleksyjne, w których człowiek ukazany został jako istota mogąca osiągnąć pełnię doznań, nacieszyć się życiem i zrozumieć świat.

Podmiot liryczny zarówno w dziele Staffa, jak i we fraszce Kochanowskiego dzieli się swoją mądrością, która wyrosła z bogatego doświadczenia długiego życia, a uważny czytelnik dostrzeże w niej także wpływy europejskiej myśli filozoficznej.


Czytaj dalej

 kadr z filmu Milosa Formana

Kto jest pacjentem szpitala dla psychicznie chorych? My wszyscy. Szpital bowiem w powieści Keseya to tylko miejsce, gdzie pewne społeczne mechanizmy mogą zostać dla literackich potrzeb wyolbrzymione, słabości jednostek wyostrzone, a bohaterstwo wyniesione na piedestał. „Lot nad kukułczym gniazdem” kiedyś czytany jako studium politycznego zniewolenia i manipulacji wydaje mi się dziś wstrząsającą opowieścią terapeutyczną i gorącym wezwaniem do buntu oraz do walki o bycie sobą.   
Czytaj dalej

 Jonasz Kofta - zdjęcie z serwisu Wikipedia

Wielkimi krokami nadchodzi rocznica, stulecie odzyskania niepodległości. Nauczyciele szukają scenariuszy na okolicznościowe lekcje, akademie na cześć. Oficjele, urzędnicy, notable od zmysłów odchodzą, dręcząc się pytaniem „Jak uczcić? Jak uczcić?” Śpieszę z odpowiedzią. To utwór na temat, jeden z najpiękniejszych, jaki znam. Poeta trochę zapomniany. Jonasz Kofta i jego niezwykły, wzruszający, wolny całkowicie od sztucznego patosu: W moim domu. 
Czytaj dalej

 "Koncert Jankiela" autorstwa Jana Czesława Moniuszki

Długo mobilizowałem się do omówienia "Pana Tadeusza". Tekst nie znika z list szkolnych lektur obowiązkowych, choć współczesne gusta, literackie mody, sposób dokumentowania rzeczywistości: fotografią, filmem, krótkim komentarzem, memem oddalają nas od dzieła Mickiewicza. Tłumaczę zawsze uczniom przymuszanym do poznawania podstarzałej klasyki, że nielubiane przez nich dzieła kiedyś były bestsellerami. Widziano w nich ogromną wartość. Może warto jej znów poszukać? Czułem się w obowiązku zmierzyć z poematem Mickiewicza, a efekty tej próby Państwu przedstawiam. Starałem się przybliżyć utwór współczesnemu czytelnikowi, młodzieży zwłaszcza. Czy się powiodło? Proszę sprawdzić.  
Czytaj dalej

 kadr z filmu na podstawie powieści

Wprowadźcie dziecięcych bohaterów do miejsca, gdzie kryzys gospodarczy wywołał skrajną nędzę, gdzie szykuje się lincz na niewinnym mężczyźnie i poruszający opinię publiczną proces, gdzie umierająca sąsiadka jest uzależniona od morfiny, opiekunka małego przyjaciela – od alkoholu, a w pobliżu mieszka ofiara religijnego fanatyzmu i znęcania się rodzica nad nastolatkiem. I wyobraźcie sobie, że można ufundować na tym powieść o wychowaniu, sprawiedliwości, szlachetności, ciepłą i pełną humoru. 
Czytaj dalej

„Piosenka” Krzysztofa Kamila Baczyńskiego to przykład liryki opisowej i znakomity dowód talentu autora, który, to może ciekawostka, tuż przed wybuchem wojny, po zdanej w 1939 roku maturze planował studia na ASP i szykował się nawet do wyjazdu na uczelnię we Francji. Dzięki temu, że krótki, tekst „Piosenki” ujawnia mistrzowskie operowanie słowem, niezwykłą wyobraźnię poety, umiejętność odwoływania się do wrażeń różnych zmysłów. 
Czytaj dalej

Wspaniała opowieść o dziejach dwu rodzin, Hamiltonów i Trasków, które złączył los. Nade wszystko jednak historia uniwersalna, moralitet, tekst, którego autor stara się dotrzeć do największej wartości, jaką nosi w sobie człowiek, odkrywając jednocześnie przyczyny zła, okrucieństwa i nienawiści, do jakich jest zdolny. 
Czytaj dalej

Zbigniew Herbert pozostawił po sobie w dorobku poezję tak cenną i różnorodną, że przed czytelnikami perspektywa jeszcze wielu wieczorów pełnych namysłu i podziwu dla mistrza słowa. W tomiku „Elegia na odejście” z roku 1990 znalazłem „Małe serce”. W późniejszych zbiorkach poety mniej już polityki, historii, badania wartości moralnych wyborów związanych z bieżącymi wydarzeniami. Zmienia się perspektywa. „Małe serce” jest jednym z wielu dzieł artysty przypominających, że sztuka najwyższych lotów powinna mieć swoją wagę, podejmować tematykę doniosłą. Długo jeszcze, sięgając po wiersze Herberta, szukać będziemy w nich prawdy o człowieczeństwie, moralnych drogowskazów na całe życie, odpowiedzi na najtrudniejsze pytania, także słów pocieszenia i na pewno będziemy je znajdować. 
Czytaj dalej

 PALENIE KSIĄŻEK W BERLINIE W 1933 ROKU

Utwór „451 stopni Fahrenheita” Raya Bradburyego powstał w 1953 roku. Ukazuje świat, w którym styl życia podporządkowany został prawom masowej konsumpcji i poddany konieczności ułożenia życia gwałtownie przyrastającej ludności. W tych warunkach wszyscy uzyskali równe prawo do przyjemności, ale dość prymitywnej i wynaturzonej. Poddani  zostali także, co zrozumiałe, zwiększonej kontroli. Dzieło omawia się w niektórych gimnazjach, jest nieco zapomniane, pozostaje w cieniu choćby poruszających dzieł Orwella czy zachwycającej rozmachem trylogii filmowej Matrix, o wiele bardziej złożonych wizjach przyszłości. 
Czytaj dalej