Pozytywizm to epoka w polskiej kulturze, którą umownie rozpoczyna upadek powstania styczniowego w 1864 roku, a kończy ujawnienie się szeregu nowych zjawisk w sztuce i życiu intelektualnym na początku lat dziewięćdziesiątych XIX stulecia. Pozytywizm rozwijał się w cieniu katastrofy, jaką okazała się klęska kolejnego narodowowyzwoleńczego zrywu oraz pod wpływem zachodnioeuropejskiej filozofii i nauki.
Czytaj dalej
Zbliża się wrzesień, kres wakacji. Mam nadzieję, że dotychczas znajdowali Państwo wśród wpisów na blogu interesujące Was materiały, a ich lektura była przyjemna i pożyteczna. Bardzo dziękuję wszystkim Gościom, szczególnie powracającym na stronę i wspierającym mnie "polubkami" (spróbujmy zamiast "lajków") na Fb. Sympatyków fanpejdża (na razie nie mam pomysłu) :-) uzbierało się ponad 470 osób. Cieszę się ogromnie, zwłaszcza że serwisem zainteresowało się wielu Nauczycieli, Polonistów i Historyków. Wsparli mnie, oczywiście, Rodzice i dawni / obecni Uczniowie.
Czytaj dalej
„Co gryzie Gilberta Grape’a” to film przedstawiający trudne życie bardzo młodego człowieka. Gilbert ma około dwudziestu lat, niepełnosprawnego, upośledzonego umysłowo brata, którym musi się stale opiekować, matkę pogrążoną w depresji i wspomnienie ojca, który popełnił samobójstwo. Dba o dom stopniowo ulegający dewastacji, pracuje i przygnieciony tymi wszystkimi obowiązkami i tragicznymi wydarzeniami nie ma nawet cienia myśli, by zapytać siebie, czego by chciał od życia.
Czytaj dalej
„Czas Apokalipsy” Francisa Forda Coppoli to dwa arcydzieła w jednym. Powstał bowiem monumentalny obraz wojny w Wietnamie widzianej przez artystę z Ameryki, starającego się umożliwić społeczeństwu tego kraju po raz kolejny zmierzenie się ze swoim szczególnie ważnym doświadczeniem drugiej połowy XX wieku. Autor przeniósł jednocześnie na ekran, dokonując adaptacji, genialną powieść Conrada Korzeniowskiego „Jądro ciemności”.
Czytaj dalej
Wisława Szymborska to poetka nadająca artystyczną formę absurdom i paradoksom naszego świata. Czyni to chyba po to, by wskazać nam domowe zadanie do odrobienia. Uważny czytelnik, miłośnik jej talentu w szczególności, nieraz będzie miał szansę dzielić z autorką zadziwienia nad zagadkowymi zjawiskami w ludzkich porządkach. W analizowanym tu utworze dość niewiele poświęca ona uwagi samemu fenomenowi zakochania i szczęścia. Bardziej interesuje ją, jak wiele niezdrowych emocji otoczenia budzi udany, satysfakcjonujący związek dwojga kochanków. Mistrzowsko operuje elementami mowy potocznej i słowną grą opartą na stałych związkach frazeologicznych i zaskakujących połączeniach słów.
Czytaj dalej
Tak może wyglądał teatr, w którym Moliere wystawiał swe komedie dzięki mecenatowi Ludwika XIV
„Skąpiec” jest komedią ukazującą wynaturzenie, jakim jest urągające człowieczeństwu zaprzedanie życia majątkowi. Czytając komedię Moliere’a, nie sposób nie przyznać racji słowom Seneki Młodszego, że nie wolno pieniądzom służyć, trzeba im rozkazywać. Harpagon, sześćdziesięcioletni lichwiarz, wdowiec i ojciec dwojga dorosłych dzieci, zapomniał chyba, kim powinien być dla najbliższych i jakim darem jest samo istnienie, wola, zdolność do namysłu i kierowania swoim losem. Ogarnięty jest jedną obsesją – gromadzenia dóbr w brzęczącej monecie i unikania jakichkolwiek wydatków. Aż dziw bierze, że Kleant i Eliza nie wdały się w niego i wyrosły na przyzwoitych ludzi.
Czytaj dalej
Krzysztof Kamil Baczyński - utracony geniusz, czy poeta zawdzięczający sławę okolicznościom?
Cóż tak szczególnego w twórczości Baczyńskiego, że wszedł do kanonu polskiej poezji współczesnej? Był symbolem kotwiczącym zbiorową pamięć w tragedii wojny i okupacji? Oczywiście, że tak. Gdy rosła i umacniała się popularność jego dorobku, nikt nie śnił nawet o Muzeum Powstania Warszawskiego. To jednak nie wszystko. Trwałą wartością liryki tego artysty jest umiejętność tworzenia nasyconych emocjami obrazów poetyckich, prostych, ale otwierających wyobraźnię czytelnika. Nieoceniona wydaje mi się szczerość uczuć, które, być może, inny patriota, żołnierz ukrywałby przed otoczeniem, nawet przed samym sobą. Utwory Baczyńskiego to zamknięta w słowach młodość z jej obawami o przyszłość, niepewnością siebie, poszukiwaniem prawdy o sobie, to żywe lęki i zapamiętana arkadia utraconego dzieciństwa.
Czytaj dalej
Utwór jest przykładem literatury demaskatorskiej i oskarżającej. Uderza w dobre samopoczucie człowieka, który wszystkie żyjące istoty stara się bezwzględnie podporządkować i wykorzystać. Podmiot liryczny występuje w roli tarsjusza, egzotycznej małpiatki, niewielkiej, ale wyposażonej przez naturę w niezwykle duże oczy.
Czytaj dalej
Nie można wyobrazić sobie „Lalki” bez Rzeckiego. Jego pierwszoosobowa narracja nie dopełnia głównego nurtu opowieści, ale stanowi pełnoprawne przedstawienie wydarzeń wzbogacone o nieprzeciętną osobowość obserwatora i relacjonującego. Profil psychologiczny tego bohatera jest chyba pełniejszy niż Wokulskiego. Jego dzieciństwo, doświadczenia sprawiły, że jemu mógł autor powierzyć filozoficzne rozważania nad naturą świata i ludzkiego losu. Postać ta jednocześnie niepozbawiona jest komizmu. Poprzez nią mamy wgląd w czasy sprzed Wiosny Ludów.
Czytaj dalej
Pieśń IX z ksiąg pierwszych Kochanowskiego, zaczynająca się od słów „Chcemy sobie być radzi”, jest utworem refleksyjnym, w którym autor, jak w wielu innych pieśniach czy fraszkach, dzieli się z czytelnikiem swoimi przekonaniami na temat właściwej postawy wobec losu i nieznanej przyszłości. Z tekstu wyłaniają się filary światopoglądu artysty, nade wszystko wyobrażenia o tym, co powinien czynić człowiek, by być szczęśliwym. Cechą bardzo charakterystyczną dla literatury renesansu było wpisane w nią przekonanie, że człowiek ma prawo i powinien być szczęśliwym za życia, już tu, na ziemi i że wcale nie oznacza to utraty szans na zbawienie.
Czytaj dalej